10 Ιούν Επηρεάζει την επαρκή σύνθεση της βιταμίνης D η χρήση αντιηλιακών για την προστασία του παιδιού από τον ήλιο;

Με 211 μέρες ηλιοφάνεια περίπου το χρόνο, είμαστε πολύ τυχεροί που μπορούμε να απολαμβάνουμε απλόχερα τα οφέλη τουήλιου στη χώρα μας. Το ζεστό του φως, τη θετική του επίδραση στη διάθεσή μας αντιλαμβάνεται αυθόρμητα ο καθένας μας και ιδιαίτερα όσοι για χρόνια έχουν ζήσει σε βόρειες βροχερές χώρες.

Η ηλιακή ακτινοβολία είναι, εκτός των άλλων θετικών της δράσεων, η σημαντικότερη φυσική πηγή της βιταμίνης D για τον οργανισμό μας. Η επίδρασή της δεν περιορίζεται στον μεταβολισμό του ασβεστίου και την καλή υγεία των οστών. Σε μελέτες φαίνεται πως παρουσιάζει και εξωσκελετικές δράσεις, οι οποίες αφορούν κυρίως το ανοσοποιητικό μας σύστημα και την εύρυθμή του λειτουργία. Έχουν μελετηθεί τα επίπεδα βιταμίνης D σε ασθενείς με αυτοάνοσα νοσήματα όπως βρογχικό άσθμα και διαβήτη τύπου 1 αλλά και σε ασθενείς με παχυσαρκία, διαβήτη τύπου 2 και αρτηριακή υπέρταση.

Η σύνθεση της βιταμίνης D γίνεται στο μεγαλύτερο ποσοστό υπό την επίδραση της υπεριώδους ακτινοβολίας UVB στο δέρμα μας και ένα μικρό της ποσοστό το προσλαμβάνουμε μέσω των τροφών μας. Τα λιπαρά ψάρια (σολωμός, τόνος, σκουμπρί) καθώς και τρόφιμα όπως το το γάλα, ο κρόκος του αυγού, τα αβοκάντο είναι πλόυσια σε βιταμίνη D και καλό είναι να βρίσκονται τακτικά στο τραπέζι μας. Η διατροφή μας όμως δεν αρκεί, καθώς γνωρίζουμε πως σύμφωνα με τις διεθνείς συστάσεις οι ημερήσιες ανάγκες σε βιταμίνη D είναι 400-500 μονάδες για τους πρώτους 12 μήνες της ζωής και τουλάχιστον 600 μονάδες για τα παιδιά και τους εφήβους. Τι μπορούμε λοιπόν να κάνουμε για να καλύψουμε τις ανάγκες μας; Tον Απρίλιο του 2019 εκδόθηκαν οι πιο πρόσφατες οδηγίες της γερμανικής παιδοενδοκρινολογικής εταιρείας και συστήνουν την έκθεση στο φως του ήλιου μεταξύ των μηνών Απριλίου-Μαίου για τουλάχιστον 2 φορές την εβδομάδα, μεταξύ των ωρών 10:00 και 15:00, για 5-30 λεπτά χωρίς αντιηλιακή προστασία, ως τον καλύτερο και αποτελεσματικότερο τρόπο να καλύψει τις ανάγκες του σε βιταμίνη D ένα παιδί μετά την ηλικία των 12 μηνών. Οι οδηγίες αυτές απευθύνονται όμως σε μια χώρα με λιγότερο έντονη ηλιακή ακτινοβολία απ΄ότι η δική μας και επομένως με μικρότερο κίνδυνο από τις βλαπτικές του επιδράσεις.

Η έκθεση στον ήλιο δεν είναι ακίνδυνη και το γνωρίζουμε. Τα τελευταία χρόνια γίνεται από τους δερματολόγους μεγάλη συζήτηση για τις βλαπτικές επιδράσεις την ηλιακής ακτινοβολίας στο δέρμα. Εκτός από την εμφάνιση ηλιακών εγκαυμάτων που είναι συχνά, ιδιαίτερα στην παιδική ηλικία και σε άτομα με ανοιχτόχρωμο δέρμα, ο ήλιος ενοχοποιείται για φωτοδερματοπάθειες αλλά και για αθροιστική επίδραση σε καρκίνους του δέρματος.

Η χρήση λοιπόν αντιηλιακής προστασίας είναι επιτακτική τους καλοκαιρινούς μήνες για να μπορούμε να απολαμβάνουμε τον ήλιο χωρίς φόβο εμείς και τα παιδιά μας. Ειδικά για τα μικρά παιδιά νηπιακής/προσχολικής ηλικίας συστήνεται να μην εκτείθονται απευθείας στον ήλιο χωρίς αντιηλιακή προστασία από τις 11:00 το πρωί έως τις 15:00 το μεσημέρι λόγω της λεπτής και ευαίσθητης επιδερμίδας τους. Τα βρέφη δεν πρέπει να εκτίθενται στην ηλιακή ακτινοβολία τις ώρες αυτές. Ειδικότερα τα βρέφη έως 6 μηνών στα οποία δεν μπορούμε ακόμη να χρησιμοποιούμε αντιηλιακά προιόντα με ασφάλεια, θα πρέπει να έχουν καλυμένο το σώμα τους (μακριά μανίκια/παντελόνι). Όλα τα παιδιά θα πρέπει να φοράνε καπέλο όταν εκτίθενται στον ήλιο.

Κατάληλες αντιηλιακές κρέμες για τα παιδιά είναι αυτές που έχουν εγκριθεί για χρήση στην παιδική ηλικία. Ο δείκτης προστασίας (SPF) θα πρέπει οπωσδήποτε να είναι μεγαλύτερος του 15 και να προσφέρει κάλυψη για τις υπεριώδεις ακτινοβολίες UVA και UVB. Κάθε φορά που το παιδί βγαίνει από τη θάλασσα αλλά και ανά 2-3 ώρες θα πρέπει το αντιηλιακό να ανανεώνεται για την καλύτερη προστασία του παιδιού από τον ήλιο.

Μήπως όμως η μειωμένη έκθεση στην ηλιακή ακτινοβολία ή η χρήση αντιηλακών προϊόντων εμποδίζει την επαρκή σύνθεση της βιταμίνης D στα παιδιά; Το πανεπιστήμιο του King’s College δημοσίευσε τον Μάιο του 2019 σχετική έρευνα,η οποία πραγματοποιήθηκε στην Τενερίφη, με ηλιοφάνεια αντίστοιχη με τη δική μας, τους καλοκαιρινούς μήνες. Εκεί φάνηκε πως η συνήθης χρήση αντιηλιακών προιόντων (ακόμα και όταν τοποθετείται η συνιστώμενη ποσότητα προϊόντος 2mg/cm2επιφάνειας σώματος) δεν εμποδίζει την επαρκή σύνθεση βιταμίνης D στο δέρμα.

Πρέπει λοιπον να ακολουθούμε τους κανόνες ηλιοπροστασίας για να χαιρόμαστε άφοβα και εμείς και τα παιδιά μας τα οφέλη του ήλιου. Καλό καλοκαίρι!