27 Απρ Διαταραχές του θυρεοειδούς

– Η συνηθέστερη ενδοκρινολογική διαταραχή στην παιδική και εφηβική ηλικία.

Οι ορμόνες που ο θυρεοειδής αδένας εκκρίνει και απελευθερώνει στην κυκλοφορία του αίματος έχουν πολλαπλές λειτουργίες και επηρεάζουν σημαντικά, όπως γνωρίζουμε, την  σωματική, πνευματική και συναισθηματική ανάπτυξη των παιδιών και των εφήβων. Οι θυρεοειδικές ορμόνες είναι σημαντικές για την διαφοροποίηση των κυττάρων στον εγκέφαλο, έχουν επίσης σημαντική επίδραση στον ενεργειακό μεταβολισμό και στην καρδιακή λειτουργία. Στην παιδική και εφηβική ηλικία οι διαταραχές του θυρεοειδούς είναι το πιο συχνό ενδοκρινικόνόσημα και για το λόγο αυτό η θυρεοειδική λειτουργία θα πρέπει να ελέγχεται τακτικά.

Αιτίες διαταραχών της θυρεοειδικής λειτουργίας

Αυξημένη ή μειωμένη λειτουργία τουθυρεοειδούς αδένα μπορεί να είναι συγγενής (από την γέννηση) ή να εμφανιστεί σε οποιαδήποτε ηλικία. Στην περίπτωση μειωμένης λειτουργίας του αδένα (υποθυρεοειδισμός) οι αντίστοιχες ορμόνες εκκρίνονται σε ανεπαρκή ποσότητα. Ως αποτέλεσμα, ο μεταβολισμός επιβραδύνεται, η σωματική ανάπτυξη και η πνευματική απόδοση μειώνονται. Ο υποθυρεοειδισμός στην παιδική και εφηβική ηλικία συχνά οφείλεται σε αυτοανοσία. Ο οργανισμός δηλαδή αναγνωρίζει δικά του κύτταρα ως ξένα και παράγει αντισώματα που τους επιτίθενται μειώνοντας τη λειτουργικότητά τους. Η θυρεοειδίτιδα Hashimoto μπορεί να επιβεβαιωθεί με έλεγχο ειδικών αντισωμάτων σε συνδυσμό με υπερηχογραφική εξέταση του θυρεοειδούς αδένα. Παλαιότερα συχνή αιτία υποθυρεοειδισμού αποτελούσε η ανεπάρκεια ιωδίου που έχει όμως παγκοσμίως πλέον μειωθεί.

Σε περίπτωση υπερλειτουργίας του θυρεοειδούς αδένα (υπερθυρεοειδισμός),τα κύτταρά του δεν ανταποκρίνονται πλέον στους αντίστοιχους μηχανισμούς ελέγχου και απελευθερώνουν περισσότερες ορμόνες. Συχνό αίτιο είναι και πάλι αυτοάνοσες ασθένειες, συμπεριλαμβανομένης της νόσου Graves.

Συμπτώματα και έγκαιρη ανίχνευση

Νοσήματα του θυρεοειδούς μπορεί να εμφανιστούν σε οποιαδήποτε ηλικία. Πιθανά συμπτώματα υποθυρεοειδισμού στα παιδιά αποτελούν η δυσκοιλιότητα, η ωχρότητα, η καθυστερημένη ανάπτυξη της ομιλίας, η ευαισθησία σε λοιμώξεις καθώς και η καθυστερημένη ανάπτυξη ή ο καθυστερημένος σχηματισμός των δοντιών. Οι έφηβοι, ωστόσο, παρουσιάζουν συχνά προβλήματα με τη συγκέντρωση και τη μνήμη. Το ξηρό δέρμα, η μυική αδυναμία ή οι συναισθηματικές μεταπτώσεις μπορούν επίσης να είναι σημεία ανεπαρκούς λειτουργίας του θυρεοειδούς αδένα.

Στα παιδιά, ένας υπερενεργός θυρεοειδής μπορεί να οδηγήσει σε εκδηλώσεις όπως ταχυκαρδίες, τρόμο (τρέμουλο), διαταραχές της ανάπτυξης, διαρροικές κενώσειςκαθώς και ζεστό, υγρό δέρμα. Οι έφηβοι συχνά αναφέρουν διαταραχές στην διάθεση ή και τον ύπνο, αυξημένη εφίδρωση και ανορεξία ή απώλεια βάρους.

Έλεγχος της θυρεοειδικής λειτουργίας

Στα νεογέννητα πραγματοποιείται έλεγχος για την έγκαιρη ανίχνευση σοβαρής συγγενούς υπολειτουργίας του θυρεοειδούς αδένα. Πραγματοποιείται με αιμοληψία από το βρέφος κατά τις πρώτες 2-3 ημέρες της ζωής. Στα παιδιά και τους εφήβους, οι τιμές του θυρεοειδούς θα πρέπει επίσης να προσδιορίζονται τακτικά, ειδικά αν υπάρχει οικογενειακό ιστορικό παθήσεων του αδένα.

Εάν υποψιάζεστε μια διαταραχή της θυρεοειδικής λειτουργίας στο παιδί σας, θα πρέπει να συμβουλευτείτε τον παιδίατρό σας. Στη συνέχεια ο ειδικός παιδοενδοκρινολόγος θα εξετάσει λεπτομερώς τον θυρεοειδή. Συνήθως συνιστώνται αιματολογικές εξετάσεις καθώς και υπέρηχος για να αποκλειστούν φλεγμονές, οζίδια ή κύστεις του αδένα. Εάν είναι απαραίτητο, η θεραπεία με κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή μπορεί να εξισορροπήσει την έκκριση των ορμονών και να ρυθμίσει την λειτουργία του θυρεοειδούς.